نام شناسی شخصیت های قصه های عامیانه فارسی (با تکیه بر فیروز شاه نامه)
Authors
abstract
این مقاله بر مبنای دانش نامشناسی، به بررسی شخصیّتهای قصّههای عامیانه می پردازد. مبنای بررسیها قصّة فیروزشاهنامه است؛ زیرا در این رمانس عامیانه 234 شخصیّت با تیپ های اجتماعی مختلف و تنوّع نامها دیده میشود. علاوه بر این، با مراجعه موردی به سایر رمانسهای عیّاری؛ چون ابومسلم نامه، اسکندرنامه، امیرارسلان نامدار، سمک عیّار، حسینکرد شبستری، حمزه نامه و داراب نامه طرسوسی به مقایسه و تحلیل نامهای اشخاص داستانی این آثار نیز پرداخته ایم.هدف این پژوهش، تحلیل و بررسی نام شخصیّت های مختلف از منظرهایی؛ چون تیپ اجتماعی، معنا و مفهوم، ساختار، آوا، مکان زندگی و جنسیّت است. با این تقسیم بندی نام شخصیّت ها بر مبنای تیپ اجتماعی افراد؛ حیوانات و موجودات وهمی و نامهای معنادار و بی معنا و نامهای ساده، مشتق و ترکیبی و نامهای یک هجایی، دو هجایی، سه هجایی، چهار هجایی و بیشتر و نامهای پسوند دار مکانی و نامهای زن و مرد تفکیک و تحلیل شده است. نتایج بیانگر آن است که شاهان17%، صاحب منصبان، جنگجویان، غلامان98%، اربابان معرفت1%، فرهیختگان2%، اشرافیان1%، عیّاران7%، جادوگران1%، پهلوانان6%، فرومایگان4%، زنان10%، پیشه وران و صاحبان مشاغل3%، کودکان1%، موجودات وهمی5% از شخصیّت های داستان را به خود اختصاص داده اند. تعداد اسامی بی معنا با 53% اسم، تعداد بیشتری از اسامی و اسامی معنادار با 47% کمترین میزان است. از نظر ساختار نیز نامهای ساده با 67% اسم بیشتر از اسامی مشتق با 13% و اسامی ترکیبی با 20% است. از منظر آوایی نیز نامهای سه هجایی با 72% بیشترین سهم را در بر دارد. از منظر مکان زندگی حدود 9% اسامی با توجّه به پسوند اسمی که دارند به مکان زندگی شخصیّت ها اشاره دارند و حدود 91% بدون پسوند مکانی هستند. در کلّ از میان شخصیّت های این داستان 10% را زنان و 90% را مردان در بر گرفته اند.
similar resources
تحلیل ساختاری قصه فیروز شاه (داراب نامه بیغمی)
رمانس داراب نامه ( قصه فیروزشاه) توسط «مولانا محمّد بیغمی» روایت و به قلم محمود دفتر خوان در سال 878 هـ .در تبریز کتابت شده است. پیشتر به ساختار این گونه آثار کمتر توجه می شد؛ در حالی که سرمایه عظیمی از مسائل فرهنگی و ادبی هر عصر و یا چندین دوره در آنها دیده می شود؛ اما در دوره های اخیر و به ویژه پس از تحقیقات محمد جعفر محجوب درباره ادبیات عامیانه، آثاری به این موضوع اختصاص یافته است. پژوهش حاضر...
full textفانتزی در قصه های عامیانه ی هرمزگان
فانتزی در لغت به معنی وهم و خیال است و در ساختار ادبی گونه ای است؛ که از عناصر خیالی و غیر واقعی در آن به عنوان درون مایه ای اصلی استفاده می شود . آثاری که از واقعیت به دور است و با پناه بردن به نیروی تخیل ، رویا ، خواب و خیال سعی دارد، تصویر ذهنی شگفت انگیز و نا آشنا را قانونمند جلوه دهد. هرمزگان به عنوان یکی از نواحی سرزمین کهن و متمدن ایران از نظر قصه های عامیانه پر بار و غنی است ، اگر چه نو...
full textریخت شناسی قصه های عامیانه بختیاری بر اساس الگوی ولادیمیر پراپ
قوم بختیاری ادبیّات شفاهی پرباری دارد امّا در دهههای اخیر به دلایل فرهنگی متعدد بسیاری از سنّتها و ادبیّات شفاهی آنها رو به فراموشی نهاده است از آنجایی که تاکنون هیچگونه بررسی ساختاری بر روی قصّههای بختیاری صورت نگرفته است. هدف پژوهش حاضر گردآوری این بخش از زندگی این قوم و «ریختشناسی قصههای بختیاری براساس الگوی ولادیمیر پراپ» است. در این پژوهش 24 قصّۀ پریان بختیاری از میان 53 قصّۀ گویشی، انتخاب...
full textبررسی نقش و جایگاه زن جنوب در قصه های عامیانه (گپ شو)(جامعه مورد مطالعه: قصه های عامیانه شهرستان لامرد)
در این مقاله نقش و جایگاه زنان و مردان در قصه های عامیانه (گپ شو) شهرستان لامرد با استفاده از نظریه ی نقش پارسونز مورد بحث قرار گرفته است. از میان مجموع قصه های عامیانه موجود در فرهنگ مردم این شهرستان 60 گپ شو انتخاب و با استفاده از روش فراتحلیل، مورد بررسی قرار گرفت. در این پژوهش سعی شده قصه های نقل شده از افراد بالای 50 سال مورد استفاده قرار گیرد. هدف این بررسی در وهله نخست، آشنایی با قصّه ه...
full textبررسی شخصیت ها و شخصیت پردازی در داراب نامه ی بیغمی و فیروز شاه نامه
قصه ها و داستان های بلند عامیانه از نشانه های پویایی جامعه است و واکاوی این گونه آثار از دیدگاه های گوناگون مانند روان شناسی، جامعه شناسی، ادبی و... ما را در شناسایی بهتر و بیش تر شیوه ی اندیشه ورزی، سخن سرایی و آرمان خواهی مردم یاری می دهد. سرزمین ایران و زبان فارسی ادبیات داستانی پرباری دارد، ولی آن چنان که شایسته ی آن است، شناخته و معرفی نشده است. از این رو در پژوهش حاضر یکی از این قصه ها،...
15 صفحه اولMy Resources
Save resource for easier access later
Journal title:
کاوش نامه زبان و ادبیات فارسیPublisher: دانشگاه یزد
ISSN 1735-9589
volume 15
issue 29 2015
Hosted on Doprax cloud platform doprax.com
copyright © 2015-2023